Utrata dokumentów, w wyniku zgubienia, czy kradzieży, to niemały problem. Nie dość, że będzie nas kosztowało wyrobienie nowych, to niestety, jeśli dostana się w niepowołane ręce, możemy mieć kłopoty. Najlepiej więc pilnować swoich dokumentów, ale gdy już je stracimy koniecznie trzeba szybko działać.
Po pierwsze należy zgłosić ten fakt w banku (dotyczy to dokumentów tożsamości i kart płatniczych) i niekoniecznie w tym, w którym mamy konto osobiste, który prześle te informacje do systemu Dokumentów Zastrzeżonych. Przesłanie informacji może być odpłatne, ale są to kwoty niewielkie.
System DZ został stworzony przez Związek Banków Polskich w celu ograniczenia wyłudzeń i przestępstw z wykorzystaniem dokumentów innych osób. Dostęp do bazy, która aktualizowana jest na bieżąco, maja wszystkie banki, instytucje finansowe, operatorzy telefonii komórkowej, poczta, agencje rozliczeniowe, wypożyczalnie samochodów, hotele, notariusze, agenci nieruchomości itp. Tak więc, jeśli zastrzeżemy dokumenty prawdopodobnie będziemy bezpieczni. I nie chodzi tu tylko o dowód osobisty czy paszport. W bazie istnieje zbiór takich dokumentów jak dowody rejestracyjne, prawa jazdy, książeczki wojskowe, marynarskie, karty stałego pobytu – wszystkie, na podstawie których można „skraść tożsamość”. Z policyjnych statystyk wynika, że wyłudzenia pożyczki, kredytu, kradzieży towaru sprzedażnego na raty lub z odroczoną płatnością nadal stanowią problem, o którym rzadko się mówi. Banki i Policja prowadzą kampanię której celem jest upowszechnienie sytemu. Poza informacją o zagubieniu dokumentów w banku, należy ten fakt zgłosić w jednostkach, które dokument wydały:
– dowód osobisty – w najbliższym urzędzie gminy/miasta
– paszport – w placówce konsularnej za granicą, lub jednym z krajowych punktów paszportowych
– prawo jazdy/dowód rejestracyjny – wydział komunikacji starostwa powiatowego.
wraz ze zgłoszeniem należy wnioskować o wydanie nowego dokumentu, zwykle odpłatnie.
W systemie Dokumenty Zastrzeżone do października 2014 r. odnotowano prawie 1.400.000 dokumentów zastrzeżonych a ich liczba z dnia na dzień wzrasta. Na nieostrożności ich właścicieli żerują ci, którzy na szeroką skalę wykorzystują je do działań przestępczych. Głównie wyłudzeń kredytów, w celu wynajęcia mieszkania lub pokoju hotelowego, które mają na celu kradzieże czy unikanie opłat, wynajmu i kradzieży samochodu, czy zakładania firm, w celu wyłudzeń podatków. Pomysłów przestępcy mają wiele. Należy pamiętać, że jeśli dokumenty, czy karty płatnicze zostały utracone w wyniku kradzieży, to fakt ten należy zgłosić również w najbliższej jednostce Policji.
Częste bywają sytuacje, że zagubione dokumenty się odnajdują, ktoś je zwraca po jakimś czasie, są do odbioru w biurach rzeczy znalezionych itd. Wniosek złożony w systemie DZ zawsze można anulować. Jeżeli jednak istnieje prawdopodobieństwo, że dokumenty mogły zostać użyte w celach przestępczych, lepiej jednak wyrobić nowe, nie cofając zastrzeżenia. Będzie to bardziej bezpieczne i pomoże ochronić przed ewentualnymi konsekwencjami takich działań.
