Ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym została opracowana głównie z myślą o seniorach. To ta grupa, w niedalekiej przyszłości, stanowić będzie większą część społeczeństwa. W Polsce niestety mało kto myśli o oszczędzaniu na starość, nie odkłada, nie inwestuje bo najczęściej nie za bardzo jest z czego. Wraz ze wzrostem liczby emerytów, świadczenia im wypłacane, zgodnie z prognozami, będą niestety niższe niż obecnie. Jedyną szansę na godne życie może stanowić odwrócona hipoteka, która w Stanach Zjednoczonych i na zachodzie Europy jest dość popularnym kredytem, chętnie wykorzystywanym przez starsze osoby.
Od kilku lat w naszym kraju funkcjonuje wprawdzie podobny produkt, renta dożywotnia (oferowana przez fundusze hipoteczne w oparciu o przepisy prawa cywilnego, często będąca pod lupą UOKiK), ale ustawodawca, w nowej ustawie, daje większe bezpieczeństwo kredytobiorcom, jasne warunki i wskazuje, kto może udzielać odwróconego kredytu hipotecznego.
Dzięki hipotece odwróconej właściciele lub współwłaściciele nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub ci, posiadający prawo użytkowania wieczystego nieruchomości (w tym gruntów) będą mogli powiększyć swój budżet. W skrócie – banki udzielą klientowi pożyczki, której spłata nastąpi po śmierci kredytobiorcy, o ile spadkobiercy nie wyrażą woli spłaty zobowiązania. Zabezpieczenie kredytu stanowić będzie hipoteka ustanowiona na nieruchomości. Ustawa przewiduje możliwość płatności wyliczonej należności w ratach, bądź jednorazowo, w złotówkach bądź walucie obcej.
Ustawodawca nie określi wieku beneficjentów. W domyśle jest to propozycja dla osób starszych, po 60 roku życia, którym coraz ciężej jest wiązać koniec z końcem, ale także do osób młodszych, np. rencistów na sfinansowanie kosztów leczenia, czy godne życie. Jak wiadomo świadczenia takie są dość niskie, więc posiadając prawo własności do nieruchomości warto będzie rozważyć skorzystanie z takiej oferty.
Przegłosowana w Parlamencie ustawa wskazuje na instytucje (banki, SKOKi i instytucje podlegające nadzorowi KNF), stąd też ryzyko takiego kredytu jest znikome. Co więcej, ustawa wskazuje dokładnie warunki informowania ( w postaci formularza informacyjnego) o zasadach, m.in. wyliczania kwoty hipoteki odwróconej, metody jej wyliczenia, oprocentowania, warunkach wypłaty środków, częstotliwości aktualizacji wyceny nieruchomości, warunkach przedterminowej spłaty i innych istotnych kwestiach, na minimum 7 dni przed podpisaniem umowy, by beneficjent mógł dokładnie zapoznać się z danymi i warunkami umowy. Co ważne ustawa przewiduje możliwość odstąpienia od umowy w terminie do 30 dni od daty jej podpisania przez każdą ze stron.
Kredytobiorca będzie, jak dotychczas, opłacał rachunki, podatki, należycie dbał o mieszkanie czy dom – nadal bowiem pozostaje on jego własnością. W ciągu 12 miesięcy od śmierci kredytobiorcy bank będzie mógł rozliczyć się ze spadkobiercami – mogą albo wykupić nieruchomość (poprzez spłatę kredytu) , lub nie – wtedy stanie się ona własnością banku, a ewentualna nadwyżka wynikająca z rozliczeń, będzie zwrócona spadkobiercom zobowiązanego.
Tak więc odwrócona hipoteka to szansa dla mniej zamożnych, lub znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej właścicieli nieruchomości na poprawę sytuacji finansowej bez większego ryzyka. Może uwolnić kapitał „zamrożony” w nieruchomości i dać szansę wielu osobom na godne życie. Prognozowana długość życia, starzenie się polskiego społeczeństwa, niewielkie szanse na poprawę sytuacji materialnej seniorów w przyszłości sprawia, że taki produkt najpewniej przyjmie się w Polsce i zyska rzesze zadowolonych klientów.
